I. NAZWA, TEREN DZIAŁANIA, SIEDZIBA
§1
1. Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emanuela Smołki w Opolu, zwana dalej Biblioteką jest wojewódzką samorządową instytucją kultury.
2. Biblioteka posiada status biblioteki naukowej i ujęta jest w wykazie bibliotek naukowych, prowadzonym przez Bibliotekę Narodową.
3. Biblioteka jest centralną biblioteką publiczną województwa opolskiego, wchodzącą w skład ogólnokrajowej sieci bibliotecznej, której zbiory w części tworzą narodowy zasób biblioteczny.
§2
1. Biblioteka posiada następujące Oddziały;
1) Biblioteka Muzyczna,
2) Biblioteka Obcojęzyczna,
3) Biblioteka Austriacka - Österreich Bibliotek,
4) Zespół Zamkowo-Parkowy.
2. Siedzibą Biblioteki i jej Oddziałów jest miasto Opole, za wyjątkiem Zespołu Zamkowo-Parkowego, którego siedzibą jest Rogów Opolski.
§3
1. Podstawowym miejscem działania Biblioteki jest województwo opolskie.
2. Biblioteka może prowadzić współpracę z innymi instytucjami w kraju i poza jego granicami.
§4
1. Organizatorem Biblioteki jest Województwo Opolskie.
2. Biblioteka posiada osobowość prawną.
3. Biblioteka wpisana jest pod pozycją 3 do Rejestru Instytucji Kultury prowadzonego przez Zarząd Województwa Opolskiego.
4. Nadzór nad Biblioteką sprawuje Zarząd Województwa Opolskiego.
II. CELE I ZADANIA BIBLIOTEKI
§5
Podstawowym celem statutowym Biblioteki jest zachowanie i ochrona dziedzictwa narodowego. Ponadto Biblioteka organizuje i zapewnia dostęp do zasobów dorobku nauki i kultury polskiej i światowej.
§6
Do zadań Biblioteki należą:
1) gromadzenie, opracowywanie, udostępnianie, ochrona i konserwacja materiałów bibliotecznych na wszystkich dostępnych nośnikach,
2) udostępnianie zbiorów służących obsłudze potrzeb informacyjnych, edukacyjnych i samokształceniowych, zwłaszcza dotyczących wiedzy o Śląsku Opolskim oraz dokumentujących jego dorobek kulturowy, naukowy i gospodarczy,
3) pełnienie funkcji ośrodka informacji biblioteczne - bibliograficznej, organizowanie obiegu wypożyczeń międzybibliotecznych oraz opracowywanie i publikowanie bibliografii regionalnej, a także innych materiałów o charakterze regionalnym,
3a) pełnienie funkcji ośrodka informacji Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczego Niemców w Polsce,
4) badanie stanu i stopnia zaspokajania potrzeb użytkowników, analizowanie stanu organizacji i rozmieszczania bibliotek oraz formułowanie i przedstawianie organizatorowi zmian w tym zakresie,
5) udzielanie bibliotekom pomocy instrukcyjno-metodycznej i szkoleniowej,
6) sprawowanie nadzoru merytorycznego w zakresie realizacji przez powiatowe i gminne biblioteki publiczne Śląska Opolskiego zadań określonych w art. 27 ust. 5 ustawy o bibliotekach,
7) inicjowanie i organizowanie nowych form działalności zmierzającej do rozwoju czytelnictwa,
8) promowanie książek i innych zbiorów,
9) realizowanie ustawowych powinności ustalonych dla bibliotek wchodzących w skład ogólnokrajowej sieci bibliotecznej,
10) w zakresie organizacji i prowadzenia narodowego zasobu bibliotecznego:
a) zapewnienie optymalnych warunków jego prowadzenia, przechowywania dokumentów bibliotecznych,
b) prowadzenie pełnej dokumentacji zasobu,
c) prowadzenie i upowszechnianie systemu informacji o zbiorach zasobu,
d) szczególna ochrona i konserwacja materiałów bibliotecznych wchodzących w skład zasobu,
11) w zakresie zadań biblioteki naukowej biblioteka służy potrzebom świata nauki i kształcenia, zapewniając dostęp do materiałów bibliotecznych i zasobów informacyjnych niezbędnych do prowadzenia prac naukowo-badawczych, a także prowadzi działalność w zakresie bibliotekoznawstwa i dziedzin pokrewnych,
12) obsługa użytkowników korzystających z materialnych zasobów Biblioteki.
§6a
1. Biblioteka może prowadzić jako dodatkową działalność odpłatną inną niż kulturalna, w zakresie niekolidującym z podstawowymi zadaniami Biblioteki, w granicach uzasadniających należyte wykorzystanie posiadanych środków trwałych i wyposażenia.
2. Środki uzyskane z działalności wymienionej w ust. 1 mogą być przeznaczone wyłącznie w celu finansowania działalności statutowej.
§7
Statutowe zadania biblioteka realizuje poprzez:
1) atrakcyjne formy promocji książek, innych zbiorów i czytelnictwa ze szczególnym uwzględnieniem materiałów bibliotecznych dotyczących Śląska Opolskiego,
2) opracowanie programów, organizowanie i prowadzenie różnych form doskonalenia zawodowego pracowników bibliotek,
3) organizowanie imprez kulturalnych (sesji, wystaw, spotkań z twórcami itp.),
4) prowadzenie działalności wydawniczej,
5) prowadzenie tematycznych badań i sondaży dotyczących czytelnictwa,
6) współpracę z innymi bibliotekami, instytucjami oświatowymi i wychowawczymi, naukowymi, upowszechniania kultury, stowarzyszeniami i organizacjami społeczno-kulturalnymi, a także współpracę międzynarodową.
III. ORGANY ZARZĄDZAJĄCE I SPOSÓB ICH POWOŁYWANIA, ORGANIZACJA BIBLIOTEKI
§8
1. Organem Zarządzającym Biblioteką jest odpowiednio Dyrektor lub Zarządca, w zależności od zastosowanego trybu zarządzania Biblioteką przewidzianego ustawą z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
2. Dyrektora powołuje i odwołuje Zarząd Województwa Opolskiego na zasadach
i w trybie przewidzianym w ustawie z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
3. Zarząd Województwa Opolskiego może powierzyć zarządzanie Biblioteką
osobie fizycznej lub prawnej, zgodnie z art. 15a ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
§9
1. Dyrektor zarządza działalnością Biblioteki, reprezentuje ją na zewnątrz i odpowiada za całokształt jej działalności, w tym za całość gospodarki finansowej.
2. Dyrektor kieruje Biblioteką przy pomocy Zastępców Dyrektora. Nawiązywanie i rozwiązywanie stosunku pracy z Zastępcami Dyrektora należy do Dyrektora, po uzyskaniu akceptacji Zarządu Województwa Opolskiego.
§10
Szczegółową organizację wewnętrzną Biblioteki, w tym m.in. podział obowiązków pomiędzy Dyrektorem i Zastępcami Dyrektora oraz zakres zadań komórek organizacyjnych i samodzielnych stanowisk pracy określa regulamin organizacyjny nadawany przez Dyrektora.
IV. ORGANY DORADCZE ORAZ SPOSÓB ICH POWOŁYWANIA
§11
1. Organem doradczym i opiniodawczym dla Dyrektora jest Kolegium Biblioteki, zwane dalej Kolegium, które opiniuje działania statutowe w zakresie rozwoju Biblioteki i czytelnictwa, a także planów działalności.
2. W skład Kolegium wchodzą kierownicy komórek organizacyjnych Biblioteki oraz przedstawiciele stowarzyszeń związanych z działalnością Biblioteki.
3. Członków Kolegium powołuje i odwołuje Dyrektor.
4. Pracami Kolegium kieruje przewodniczący wybierany spośród jego członków na pierwszym posiedzeniu Kolegium.
5. Udział w pracach Kolegium jest dobrowolny a członkowie wykonują zadania w ramach Kolegium społecznie.
6. Kolegium zbiera się w zależności od potrzeb, nie mniej niż raz na kwartał. Szczegółowy tryb działania Kolegium określa regulamin uchwalony przez Kolegium.
§12
1. W Bibliotece może działać Rada Naukowa, zwana dalej Radą jako organ inicjujący, opiniodawczy i doradczy w zakresie działalności naukowej.
2. Członków Rady powołuje i odwołuje Zarząd Województwa Opolskiego.
3. Rada liczy od 9 do 12 osób. Kadencja członków Rady jest wspólna i wynosi 4 lata.
4. W skład Rady wchodzą w szczególności:
- przedstawiciele Sejmiku i Zarządu Województwa Opolskiego,
- eksperci w dziedzinach właściwych dla działalności instytucji,
- przedstawiciele pracowników Biblioteki.
- Dodatkowo w skład Rady można powołać jednego przedstawiciela Miasta Opola
5. Dyrektor i Zastępcy Dyrektora nie wchodzą w skład Rady.
6. Członek Rady może być odwołany w następujących przypadkach;
- złożenia rezygnacji;
- niewykonywania lub nienależytego wykonywania obowiązków;
- w innych uzasadnionych okolicznościach.
7. Rada zbiera się w zależności od potrzeb, nie rzadziej niż raz do roku. Szczegółowy tryb działania Rady określa regulamin prac Rady uchwalony przez Radę.
9. Pracami Rady kieruje Przewodniczący, który jest wybierany spośród członków Rady na pierwszym posiedzeniu Rady.
9. Udział w pracach Rady jest dobrowolny, a członkowie wykonują zadania w ramach Rady społecznie.
V. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
§13
1. Majątek Biblioteki może być wykorzystywany jedynie dla celów wynikających z zakresu działania Biblioteki.
2. Biblioteka prowadzi gospodarkę finansową według ogólnych zasad określonych w obowiązujących przepisach.
3. Źródłami finansowania Biblioteki są:
a) dotacje organizatora zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r. poz. 406 z późn. zm.);
b) darowizny, spadki i zapisy;
c) środki uzyskiwane z programów krajowych lub zagranicznych, w tym środki uzyskiwane z funduszy Unii Europejskiej;
d) odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych;
e) przychody ze sprzedaży;
f) środki pochodzące z innych źródeł.
VI. ZMIANY STATUTU
§14
Statut nadaje Sejmik Województwa Opolskiego. Zmian w statucie dokonuje się w trybie określonym dla jego nadania.
Tekst jednolity z dnia 15 listopada 2022 r.
