Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce to instytucja kultury województwa opolskiego, mająca na celu przybliżenie historii i współczesności Niemców w Polsce poprzez muzealną prezentację i dokumentację działalności mniejszości niemieckiej. Ponadto Centrum pełni funkcję muzeum, ośrodka historyczno-kulturalnego, miejsca edukacji pozaszkolnej oraz miejsca spotkań.
Zadania i działalność Centrum
Pomieszczenia budynku przy ul. Szpitalnej 11 w Opolu umożliwiają zarówno prezentację ekspozycji stałej i wystaw czasowych oraz organizację spotkań, seminariów i warsztatów. Centrum dokumentuje bieżącą działalność mniejszości niemieckiej poprzez gromadzenie prasy mniejszościowej, artykułów na temat mniejszości niemieckiej, dokumentów, zdjęć oraz prowadzenie ewidencji zasobów dostępnych w innych instytucjach. W oparciu o prezentowaną w Centrum wystawę stałą i wystawy czasowe opracowywana jest oferta edukacyjna i kulturalna, skierowana dla przedszkoli, szkół, studentów i rodzin.
Wystawa stała, wystawy czasowe
Nowoczesna koncepcja wystawy oferuje zwiedzającym pełną wrażeń podróż w czasie przez historię i teraźniejszość Niemców w Polsce. Ekspozycja stanowi połączenie scenografii i multimediów z autentycznymi elementami uzupełnionymi replikami i reprodukcjami. Ożywiona scenografia, nagrania audio i video oraz projekcje, wprowadzają zwiedzających w historyczne kulisy, oddziałując na wszystkie zmysły oraz oferując niezapomniane spotkanie z historią i codziennością niemieckiej społeczności w Polsce. Wystawa, przystosowana do potrzeb osób z ograniczeniami ruchu, przygotowana jest w wersji dwujęzycznej – polskiej i niemieckiej. Oprócz wystawy stałej w Centrum organizowane są wystawy czasowe, poruszające tematy związane z historią, osobistościami, sztuką i literaturą mniejszości społecznych i etnicznych w Polsce i Europie.
Z historii Centrum
Podstawę utworzenia Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczego Niemców w Polsce stanowi zapis Wspólnego Oświadczenia Polsko-Niemieckiego Okrągłego Stołu z 2011 roku, mówiący o wsparciu w zakresie muzealnej prezentacji historii mniejszości niemieckiej w Polsce. Zamiar powołania do życia Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczego Niemców w Polsce jako instytucji kultury województwa opolskiego znalazł się w podpisanej w 2018 roku umowie koalicyjnej między Koalicją Obywatelską, Mniejszością Niemiecką i Polskim Stronnictwem Ludowym w województwie opolskim.
Na ten cel zaadaptowany został budynek przy ulicy Szpitalnej 11 w Opolu, zakupiony w 2019 roku ze środków Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce. Remont i przebudowę budynku w kolejnym roku sfinansowało niemieckie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny na mocy uchwały Komisji budżetowej o dodatkowych środkach na wsparcie kultury zgodnie z federalną ustawą o wypędzonych i uchodźcach. Wówczas to rozpoczęły się właściwe prace nad uruchomieniem Centrum w Opolu.
List intencyjny w sprawie utworzenia instytucji podpisany został 23 czerwca 2020 r. pomiędzy Województwem Opolskim reprezentowanym przez Andrzeja Bułę, Marszałka Województwa Opolskiego i Zbigniewa Kubalańcę, Wicemarszałka Województwa Opolskiego oraz Związkiem Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce reprezentowanym przez ówczesnych przewodniczącego Bernarda Gaidę i Rafała Bartka, wiceprzewodniczącego Zarządu Związku. W liście czytamy m.in.:
Dostrzegając potencjał i korzyści płynące z promowania, zachowania i rozwoju wielokulturowości oraz wspierania działań pro mniejszościowych Sygnatariusze niniejszego Listu oświadczają, że podejmują się współpracy na rzecz utworzenia i prowadzenia w Opolu Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczego Niemców w Polsce.
22 grudnia 2020 r. Sejmik Województwa Opolskiego podjął uchwałę o zmianie statutu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. E. Smołki w Opolu, w efekcie której Centrum stało się jednym z oddziałów Biblioteki.
13 maja 2021 r. Tadeusz Chrobak, reprezentujący Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. Emanuela Smołki w Opolu oraz Bernard Gaida i Rafał Bartek, reprezentujący Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce podpisali w obecności Andrzeja Buły, Marszałka Województwa Opolskiego porozumienie o wspólnym uruchomieniu i prowadzeniu w Opolu Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczego Niemców w Polsce. Tym samym spełnione zostały założenia zadeklarowane w liście intencyjnym, podpisanym rok wcześniej pomiędzy Województwem Opolskim a Związkiem Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, jak również założenia zawarte w Uchwale Sejmiku Województwa Opolskiego, rozszerzającej zadania Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej o pełnienie funkcji ośrodka informacji, Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczego Niemców w Polsce.
11 września 2022 r. w obecności Andrzeja Buły, Marszałka Województwa Opolskiego, Tadeusza Chrobaka, dyrektora Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu, Rafała Bartka, Przewodniczącego Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce, Natalie Pawlik, Pełnomocnika rządu federalnego ds. wysiedleńców i mniejszości narodowych, dr Thomasa Baggera, Ambasadora RFN w Polsce Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce zostało uroczyście otwarte. Dostępne dla zwiedzających jest od listopada 2022 r.
Informacje ogólne:
Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce
ul. Szpitalna 11, 45-010 Opole
Tel. + 48 77 407 50 12
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Kierownik:
Weronika Wiese: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Pracownicy:
Beata Glomb-Wróbel (specjalista ds. edukacji): + 48 77 407 50 12, wew. 22 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Bogna Piter (specjalista ds. promocji i wystaw): + 48 77 407 50 12, wew. 23 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Katharina Schaible (manager kultury z ramienia niemieckiego Instytutu stosunków zagranicznych ifa): + 48 77 407 50 12, wew. 24 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Katarzyna Cieszyńska (recepcja): + 48 77 407 50 12, wew. 21 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Piotr Sikora (recepcja): + 48 77 407 50 12, wew. 21 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Godziny otwarcia:
Poniedziałek-piątek: 10:00-16:00
Sobota: 10:00-18:00
Facebook | Instagram | Centrum na mapie Opola
